Logo Eibarko Udala
1. koko
1. iz. (TE). Insecto, bicho.   "Se dice en primera acepción de los insectos, y por extensión de todo ser viviente de reducidas dimensiones" (TE, 493). Kokuak dira millaka eta millaka bidar espezie gehixago, friztixa hazixak baiño. / Los insectos comprenden miles y miles de veces más de especies que los animales de gran tamaño. Ik. zomorro, momorro.  Zomorro baiño arruntagua.
2. iz. (TE). Gorgojo, insecto de cereales y legumbres. "Baba-baltzan kokua" esaten zetsen Eibarren ezagun bati. Ik. zomorro, burburixo, baba-koko.  Sinonimua baiño berba normalagua da. / "Más común en Eibar" (TE, 741).
3. iz. (TE). Animal articulado.   "zool. Rama de los articulados" (TE, 494). Kokuen klasiak dira: sei-hankakuak; zortzi-hankakuak eta zortzi hanka baiño gehixagokuak. / Las clases de los articulados son: los que tienen seis patas, los que tienen ocho patas y los de más de ocho patas. Ik. sei-hankako koko, zortzi-hankako koko.  Pluralian: kokuak.
4. iz. (ETNO). Ciempiés, miriápodo. Ik. har.
5. iz. (NA). Bacteria, microbio, virus. Medikua dakau Donostiakua... Eta hamen topau ezin kokuak, eta tak!, harek kokuak topau estezen odolian.
koko txiki. iz. (TE). Insecto, bicho.   "Clase de los insectos, mejor dicho, de los artrópodos" (TE, 493). Mendixan, koko txikixak begira, ordu asko emondakua naiz. / Soy uno que ha hecho muchas horas en el campo mirando a los insectos.
2. koko
ETNO
1. iz. (TE). Persona disfrazada.   "Persona disfrazada o con indumento extravagante" (TE, 493). Oingo urtian koko gitxi ibilli da Aratostietan. / Este año ha habido pocos disfrazados. / Kokua dirudi daroian soiñekuakin. / Parece de carnaval con el vestido que lleva. / Kokotzat ebillen Batista kojua. (Zirik 103). / Koko harek haiñ ei eban Batista kojuaren aide berdintsua. (Zirik 103).
2. iz. (ETNO). Gallina.   Oillua. Ik. purra.
3. iz. (ETNO). Huevo.
koko jantzi. du esap. (TE). Disfrazar(se).   Aratustietan mozorrotu edo koko jantzi. Bazoiaz aurten koko janztera?. / ¿Vas a disfrazarte este año? / Karnabal aurreko astian, eguenian, Eguen Zuri izeten zan. Ta orduan ume txikixak jantzi [...]. Jentiak biharra eitten eban, baiña gurasuei gustatzen jakuen umiak jaztia basarrittar, ta antxiñako andra zaharren zerekin. Ta tanboliña arratsalde guztian joten egoten zan, ta dantzan. Sobre todo andrak, ezta? Euren umiekin pozik haintxe! Ta Karnabal egunian, umiak igual-igual jazten ziran, Eguen Zuriko moruan. Ta orduantxe pintturak eta... Koko jantzitta, haixe izaten zan koko jaztia. Aratustiak izaten da domekia, astelehena eta martitzena. Ta eguaztena izaten zan Hauts-eguna. Handik garizuma guztian ez zan dantzarik egoten. / Aratoste batzuetan koko jaztia nahi eban, baiña iñok ez igartzeko moduan. (Zirik 103). Ik. koko-jantzi, koko-moko jantzi, aratuste, Eguen Zuri, jantzi.
koko-egun. iz. (TE). Día de carnaval. Koko-eguna al da ba gaur horretara janzteko? / ¿Acaso es hoy día de carnaval para vestirse de esa manera?
F. Loiola
koko-eskian ibilli. Pedir en carnavales, de casa en casa.   Aratustietan eskian ibiltzia. Basarriko produktuak jasotzen dira normalian.  2008. urtian Kezka dantza taldia koko-eskian hasi zan, basarriz basarri. Basarriko atarixan dantza egin eta kantuan egiten da, eskian. Jasotakuakin afari edo bazkarixa egiten da.
koko-jantzi. iz. (TE). Disfraz. Badira urte guztian koko jantzixa erabiltzen dabenak. / Hay quienes llevan disfraz todo el año. Ik. koko-txiki egun, koko-moko jantzi, koko jantzi.
F. Loiola
koko-moko jantzi. du esap. (ETNO). Disfrazar(se). Ik. koko jantzi, koko-txiki egun, koko-jantzi, jantzi.
koko-txiki egun. iz. (ETNO). Viernes flaco. Ik. aratuste.