sator | Eibarko euskara

sator iz. (TE). Topo. (Talpa europaea). Satorra, lurpian bizitziarren, arkakuso hazi batzuk jaten dabe. / Al topo, con vivir bajo la tierra, le comen unas pulgas gigantes. / Halaxe ibiltzen zuan beti. Eta egun batetik bestera, etxaburuko zelaixa satorrak jota! Goittik behera sator-bidez jositta! Orduan hasi zuan orruaka: "sator higuingarrixok! Nik garbittuko zaittuet!". Baiña ezin, satorrak bera baiño gehixago zittuan. Izan be, satorra akabatzia ez dok hain erreza izaten. Ik. hariapeko.

Jaione Isazelaia

sator-bedar. iz. (ETNO). Tártago. (Euphorbia lathyris).

sator-bide. iz. (TE). Galería de topo, topera. "Montones de tierra removida por el paso del topo" (TE, 652). Sail guztia sator-bidez jositta zan, ixa laixen biharrik ez zala. / Toda la pieza estaba trabajada por el topo, de forma que casi no necesitaba de la laya.

sator-zulo. iz. (ETNO). Madriguera de topo.

satorrak jo. esap. (ETNO). Socavar la tierra (labor de topo). Lurzorua zuloz bete. Satorrak ez dau orpuan joko. (Harruan harroz beti tente-tente doian pertsoniagaittik esaten da).