mutil | Eibarko euskara

mutil

1. iz. (TE). Chico, muchacho, mozo, chaval, niño, varón. Heldutasunera heldu ez dan gizonezkoa; ume arra. Mutil jatorra ein da zure semia. / Guapo chico se ha hecho tu hijo. / Mutilla jaixo jaku. / Nos ha nacido varón. / Jokuan be ez zan mutil txarra. (Zirik 70). Ik. neska.

2. iz. (TE). Criado, sirviente, mozo. Etxeko mutillari aindixozu zeregiñ hori. / Ordena ese quehacer al criado de la casa. Ik. morroi, kriau.

mutil koskor. (mutikoskor, mutil koxkor). iz. (TE). Mozalbete, muchachito, chiquillo. Mutikotxua. Eibarren mutil-koskor batek erantzun ei zetsan Elgoibarko Patriri, berak be iñor bialdutzen ebala takorrittara. / Eskillasuaneko mutil-koxkorra. (Zirik 83). Ik. neska koskor. Mutil koskor eta neska koskor ume nahiko hazixa izentatzeko erabiltzen dira.

mutilla izan. esap. (NA). Ser hábil, capaz. Gai edo kapaz izan. Harrixak harrika jaurtzen, horretxetan giñan ba mutillak! Gai edo kapaz izan esanguriakin erabiltzen da.

mutillak. interj. (JME). Expresión de asombro, de crítica. Mira, bildurra, hasarria... erakusteko. Mutillak!, mutillak!... Zer zuan ha! Hango zarraparria ta hango hangua. Gutxien gutxienez bostehunen bat bazittuan . / Mutillak, Chinan gorrixak erre ez ebena, eibartarrak hotzak hil bihar juek. (Zirik 110). Esaldi hasieran erabiltzen da.