gei | Eibarko euskara

gei

1. [gai] . iz. (TE). Materia, sustancia, material, elemento. Zeozer egitteko materixala: buztarrigeixa, ardazgeixa, soiñekogeixa, ehungeixa... Personekin be bai, jakiña: abadegei, senargei, andragei... Horren harira, animalixen munduan, mitxeleta-geixa, kakalardo-geixa, e.a. esaten da, larva esanguriakin. Inguruan ziran burdiñolak, sugeixa basuetatik ataratzen eben. / Las ferrerías de nuestras proximidades sacaban el combustible (la materia de arder) de los montes. / Kapitala, aitzen dabe sozialistak, gaur eguneko modura lan eitteko bihar dan guztia: lurra, geixak, errementadixa eta eskuarteko dirua. / Por capital entienden los socialistas, todo lo necesario para realizar la producción a la manera de hoy: la tierra, las materias primas, las máquinas y el dinero de movimiento. / Kargabarrak, labarako sugeixa. / Los haces de leña menuda, combustible para el horno. / Gabon aurrian salgeixa batzen da dendara, asko saltzeko asmuan. / Antes de Navidad se procuran mercancías a la tienda, en previsión de ventas extraordinarias. / Oingo neguan, luze doia-ta, sugeixa falta izango dogu. / Este invierno, que va para largo, nos va a faltar el combustible. / Harixa eruan eta izarageixa ekarri, bihar dan sarixa ehunliari ordainduta . Ik. materixal, kurutzei. Lehenago ugari erabiltzen zan berbia (ikusi TEn adibide ugarixak), baiña galtzen daguana.

2. [gai] . iz. (ETNO). Larva. Eibarren erderazko ser capaz esateko, gauza izan edo kapaz izan esaten da. Baiña gei berbia be erabiltzen da proyecto de cosa, material para hacer cosas... esanguriakin. Horren harira, animalixen munduan, mitxeleta-geixa, kakalardo-geixa, eta holakuak esaten dira. Arraiñen kasuan, zehe da gehixen erabiltzen dana: amorrain-zehe, ezkaillu-zehe... baiña larva barik alevín esanguriakin.