Eibarko euskara hiztegia
gauza
1.
iz.
(TE).
Cosa,
objeto.
Denbora bateko pekaturik txarrena, gizona gauzia balitz letz hartzia. / El peor pecado de un tiempo, era el utilizar al hombre como cosa. /
Etxe hartan bazan gauzia ugari. / En aquella casa abundaban los bienes. /
Gizonen biharbidia, etxian bihar diran gauzendako irabaztia. / Obligación de los hombres, ganar para las cosas necesarias de la casa.
2.
iz.
Cosa,
asunto,
tema.
Gertatzen, egitten, esaten dana...
Bai gazte, ezkondu! Gauzak bere sasoian!
/ ¡Sí, joven, cásate! ¡Las cosas en su tiempo! /
Herrietan gatxa da gauzak ixilik eukitzia.
/
Hórrek gauzok ez dira danen aurrian kontatzekuak.
/ Esas cosas no son para contarlas en público.
Gehixenetan pluralian: gáuzak.
gauza gitxi.
[gauza gutxi]
.
zenbtz.
(TE).
Poco,
poca cosa.
Begiratzen badittugu mendixak, ikusiko dogu milla urtian gauza gitxi aldatzen dirala. / Si consideramos las montañas, veremos que en mil años cambian poca cosa.
gauza izan.
da
ad.
(TE).
Valer,
ser capaz,
ser útil.
Zerbaittetarako gai izan. Ezezkuetan erabiltzen da gehixenetan.
Ez naiz gauza Arratera igotzeko. / No valgo para subir a Arrate. /
Ez da gauza ezertarako. / No vale para nada. /
Ondiok gauza naiz lanerako, hogei urte nittuanian bezela. / Todavía valgo para el trabajo como cuando tenía veinte años. /
Sekula ez naiz izan odola ikusteko gauza. /
Ibiltzeko be ixa gauza ez garala gatoz da. (Zirik 118).
/
Zalduna lurrera begira, begixegaz beitzeko gauza ez dala. (Ibilt 476).
/
Zaharra nago eta ez naiz gauza andragizonen zeregiñetarako. (Ibilt 397).
Ik.
gauzadan,
kapaz izan,
gauzaeztan.
gauza txar.
iz.
(NA).
Cosa mala / perjudicial.
Umedadia, gauza txarra da edozeiñ etxetarako. /
Eskasa, gauza txarra danian ba, "hiltzian hurrengua da hori" esaten da.
gauzak.
iz.
(EEE).
Menstruo,
menstruación,
regla.
Andrazkuen berbetakua da.
Andrakumiari gauzak hillian behiñ etortzen jakoz.