ezpata | Eibarko euskara

ezpata

1. iz. (TE). Espada. Arma zuria Aspaldi honetan ezpatia dabil nausi munduan. / Esta temporada, la espada está señoreando en el mundo.

2. iz. (ETNO). Vara vertical del carro para sujetar la carga. Narrak eta burdixak ezpata bi eukitzen dittue; euren artian esagia ipintzen da, kargia eusteko. Ik. burtezpata, burgaiñeko, burdi, esaga-ziri, esaga.

3. iz. (ETNO). Espadilla, agramadera, instrumento para majar el lino. Liñua harrotu, gozatu eta biguntzeko ezpata itxurako egurrezko erraminttia. Bizkai aldian erabiltzen zan (Gipuzkoan "sugatsa"). Eibarren tresnia eta izena ezagunak dira, baiña erabilleria aspaldi galdu zan. Telagintzako berbia da. Ik. ezpatondo.

ezpata-bedar. iz. (ETNO). Iris, lirio. (Iris germanica).

ezpata-dantza. iz. (TE). Danza de las espadas. "Danza folklórica del país" (TE, 371). / Ezpatekin egitten dan dantzia, dantza rituala, egun berezixetan egitten dana: jai haundixetan, Korpus egunian... (ETNO). Ezpata-dantzia ikasten dabiz Sanjuanetarako. / Están ensayando la ezpata-dantza para las fiestas de San Juan. Ik. ezpata-dantzari.

ezpata-dantzari. iz. (TE). Bailarín de la danza de las espadas. "Danzarín del grupo de baile de las espadas" (TE, 371). Ezpata-dantzarixa dozu semia, besterik ez lakua. Ik. ezpata-dantza.

ezpata-joko.

1. iz. (TE). Duelo a espada. Gazte askorik, ezpata-jokuan hill eban lagun batek, andrakume bat zala eta ez zala. / Bien joven le mató en duelo un amigo, por cuestión de una mujer.

2. iz. (IL). Jugar a espadachines, a guerras, a guerras de bandos. Mutillen jokua da. ILek zelan egitten zan detalle askokin dakar: IL, 87-88. Bazkal ostian eskolia hasi baiño lehen, edo errekreo denporan edo, bardiñ, eskolia amaittu ondoren jardutzen genduan ezpata-jokuan. Ik. ezpatetan.

3. iz. (ETNO). Parte de la danza de espadas en que los bailarines golpean sus espadas en diferentes posturas. Dantzako berbia da: ezpata-dantzia egitterakuan dantzarixak ezpatak alkar joten dittuen zatixa.

ezpata-joko. iz. (TE). Duelo a espada. Gazte askorik, ezpata-jokuan hill eban lagun batek, andrakume bat zala eta ez zala. / Bien joven le mató en duelo un amigo, por cuestión de una mujer.

ezpata-joko. iz. (IL). Jugar a espadachines, a guerras, a guerras de bandos. Mutillen jokua da. ILek zelan egitten zan detalle askokin dakar: IL, 87-88. Bazkal ostian eskolia hasi baiño lehen, edo errekreo denporan edo, bardiñ, eskolia amaittu ondoren jardutzen genduan ezpata-jokuan. Ik. ezpatetan.

ezpata-joko. iz. (ETNO). Parte de la danza de espadas en que los bailarines golpean sus espadas en diferentes posturas. Dantzako berbia da: ezpata-dantzia egitterakuan dantzarixak ezpatak alkar joten dittuen zatixa.

ezpata-zulo. iz. (ETNO). Orificio para las varas verticales del carro. Burtetxiak ezpatak sartzeko daukazan zuluak. Burdixan terminologixako berbia. Ik. taketa-zulo.